W Hucie Szklanej, tuż u stóp Świętego Krzyża powstała nowa atrakcja na mapie województwa świętokrzyskiego – Świętokrzyska Zagroda Kultury HARMONIA.
Jest to wystawa składająca się z czterech części, które odpowiadają czterem porom roku. Każda z sal ekspozycyjnych: WIOSNA, LATO, JESIEŃ, ZIMA prezentuje świętokrzyską wieś i charakterystyczne dla niej elementy, zwyczaje i obrzędy, które ukształtowały życie w regionie.
Świętokrzyska Zagroda Kultury HARMONIA mieści się w dużym, nowoczesnym budynku, który już z daleka budzi ciekawość odwiedzających. Tuż obok budynku jest płatny parking, a cena za samochód osobowy wynosi 15 zł za cały dzień. Zaraz przy Harmonii jest jeszcze jedna atrakcja turystyczna – Osada Średniowieczna i regionalna Karczma Izba Dobrego Smaku. Powyżej parkingu jest wejście do Świętokrzyskiego Parku Narodowego i asfaltowa droga wiodąca na Święty Krzyż.
Wstęp do Świętokrzyskiej Zagrody Kultury Harmonia jest płatny.
Bilet normalny kosztuje 27 zł, a bilet ulgowy 22 zł. Są też bilety rodzinne: 2+2 w cenie 85 zł, a 2+3 kosztuje 100 zł. Można też kupić pakiety, które zawierają zarówno wstęp do Harmonii, jak i Osady Średniowiecznej. Kupując pakiet, za bilet normalny zapłacimy 35 zł, za ulgowy 30 zł, za rodzinny 2+2 – 110 zł, a 2+3 – 130 zł.
Na wystawę wchodzi się w określonym czasie, dokładnie co 45 minut. Pierwsze wejście jest o godz. 10.00, kolejne 10.45, 11.30, 12.15, 13.00, 13.45, 14.30, 15.15 i ostatnie o 16.00.
Odwiedzający wystawę mogą poznać świętokrzyską wieś wieloma zmysłami. Przy każdej z sal ekspozycyjnych znajdują się plansze otwierające dane pomieszczenie, a wystawy wyposażone są w interaktywne stanowiska, plansze multimedialne, punkty z napisem, „Posłuchaj”, gdzie można odsłuchać np. regionalnych pieśni (np. pieśni żniwnych) czy gawęd opowiadanych gwarą, albo znak „Powąchaj”, przy którym możemy powąchać element charakteryzujący konkretną ekspozycję. Przez całą wystawę, czyli przez wszystkie cztery pory roku będą nam towarzyszyć bohaterowie Harmonii – Mania i Władzio, których jeszcze młodziutkich poznajemy wiosną, czyli przy pierwszej z sal ekspozycyjnych.
WIOSNA w Świętokrzyskiej Zagrodzie Kultury to nie tylko czas, kiedy przyroda budzi się do życia, ale też czas intensywnej pracy w polu, czas powitania wiosny (m.in. zwyczaj topienia Marzanny), czas Wielkiego Postu, Świąt Wielkanocnych oraz związanych z nimi obrządków i tradycji.
„Tłuką garnki napełnione popiołem, gnojem, błotem i innem nieczystościami (niby żurem) o drzwi i okna chałup, a rozbiwszy one, mocno nieraz drzwi i ona paskudzą”.
LATEM spotykamy dorosłych już Manię i Władzia, którzy przygotowują się do ślubu i nas zapraszają na tę wyjątkową uroczystość. Lato w regionie to też czas dożynek, mieniących się złotem i srebrem świętokrzyskich pól albo magiczna Noc Kupały, kiedy możemy uwić własny wianek i puścić go na wodzie.
JESIEŃ zaczyna początek roku szkolnego, który można poczuć w świętokrzyskiej salce szkolnej. Jesienną wieś charakteryzują wykopki, zbiory owoców i warzyw, prace w kuchni, wypełnianie spiżarni i przygotowywanie się na nadchodzące chłody. Tu też możemy poznać przepisy kulinarne na tradycyjne świętokrzyskie potrawy.
ZIMA w harmonii zaczyna się dość nostalgicznie. To czas pożegnania, to zaduszki i Dzień Wszystkich Świętych. Kiedy jednak przejdziemy troszkę dalej, jest już znacznie weselej, gdyż mamy czas narodzin i odkrywamy świętokrzyskie tradycje związane z Bożym Narodzeniem oraz powitaniem Nowego Roku. Jest kolorowo i radośnie.
„Przy śpiewie pieśni kolędowych przez chłopaków, chodzących wieczorami po wsi (po kolędzie), jest zwyczaj, że jeden z parobków przebiera się za torunia (nazwa ludowa) w ten sposób, że odziewa się w kożuch wywrócony kudłami na zewnątrz”.
Przez całą wystawę towarzyszy nam przewodnik, który opowiada o świętokrzyskich zwyczajach, zachęca odwiedzających do interaktywnych aktywności (np. nakarmienia ptactwa, pomalowania pisanek, przejażdżki wozem, wykonania wianka), podpowiada na co szczególnie warto zwrócić uwagę.
Warto wiedzieć, że Świętokrzyska Zagroda Kultury HARMONIA została dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową. Przy budynku jest podjazd dla wózków inwalidzkich, a wewnątrz znajduje się winda wyposażona w informację głosową dla osób niewidomych.
Po drugiej stronie Świętego Krzyża, w Nowej Słupi jest jeszcze jedna atrakcja,
którą zdecydowanie warto odwiedzić:
Park Dziedzictwa Gór Świętokrzyskich, czyli Park Legend w Nowej Słupi
A ty co o tym myślisz?