Dieta niskobiałkowa, choć wymagająca, może być pełnowartościowa i smaczna, jeśli odpowiednio skomponujemy posiłki. Jest szczególnie zalecana w przypadku chorób takich jak niewydolność nerek, wątroby, trzustki czy wrodzone zaburzenia metabolizmu białek, np. fenyloketonuria. Celem diety jest ograniczenie podaży białka do poziomu tolerowanego przez organizm, jednocześnie zapobiegając niedoborom składników odżywczych.
Zasady diety niskobiałkowej
Dieta niskobiałkowa zakłada spożycie 40–50 g białka na dobę, co odpowiada około 0,6–0,7 g białka na kilogram należnej masy ciała. Dla porównania zdrowe osoby potrzebują około 0,9 g/kg masy ciała, a sportowcy nawet 1,4–2 g/kg masy ciała. Przy zaawansowanych schorzeniach (np. niewydolność nerek) białko należy ograniczyć do mniej niż 0,6 g/kg m.c.
Podstawowe zasady:
- Energia – zapotrzebowanie energetyczne wynosi około 35 kcal/kg masy ciała.
- Regularność posiłków – zaleca się spożywanie 4–5 mniejszych posiłków dziennie.
- Unikanie cukrów prostych – aby zapobiec przybieraniu na wadze, należy ograniczyć słodycze i owoce na kolację.
- Ograniczenie białka zwierzęcego – spożywane produkty białkowe należy rozdzielić na kilka posiłków.
Produkty dozwolone i zakazane
W diecie niskobiałkowej kluczowe jest wyeliminowanie produktów bogatobiałkowych, takich jak:
- mięso i ryby,
- jaja,
- mleko i przetwory mleczne,
- produkty zbożowe bogate w gluten,
- orzechy i nasiona,
- rośliny strączkowe.
Zamiast nich można korzystać z niskobiałkowych zamienników, takich jak:
- pieczywo i makarony niskobiałkowe,
- specjalne koncentraty mąki niskobiałkowej,
- zamienniki jajek, mleka, serów czy wędlin,
- gotowe produkty niskobiałkowe (np. pasztety, słodkie i słone przekąski).
Produkty niskobiałkowe:
- Warzywa (poza strączkowymi): ziemniaki, papryka, cukinia, ogórki.
- Owoce: jabłka, truskawki, morele, pomarańcze.
- Tłuszcze: masło, margaryny bez dodatków mlecznych, oleje roślinne.
- Przyprawy: zioła świeże i suszone, sok z cytryny, ocet winny.
Produkty takie jak biały ryż czy kasza manna mogą być spożywane w ograniczonych ilościach, gdyż zawierają umiarkowaną ilość białka.
Jak komponować posiłki?
Dieta niskobiałkowa wymaga kreatywnego podejścia do przygotowywania posiłków. Aby uniknąć monotonii, warto eksperymentować z przyprawami i różnorodnymi technikami gotowania. Więcej informacji znajdziesz pod adresem: https://www.vitapku.pl/zdrowie-i-zywienie/produkty-niskobialkowe-w-diecie-jak-skomponowac-z-nich-jadlospis.
Przykładowe menu na dzień
Śniadanie:
- Kanapka z pieczywa niskobiałkowego z margaryną bez mleka i dżemem.
- Herbata owocowa.
II śniadanie:
- Zupa krem z cukinii z grzankami niskobiałkowymi.
Obiad:
- Ziemniaki pieczone z warzywami (papryka, cukinia, marchew).
- Sałatka z oliwą i świeżymi ziołami.
Podwieczorek:
- Tapioka z musem owocowym (np. z truskawek).
Kolacja:
- Sałatka warzywna z dodatkiem niskobiałkowych zamienników sera.
- Pieczywo niskobiałkowe.
Dieta niskobiałkowa to wyzwanie, ale dzięki odpowiedniemu doborowi produktów i kreatywnemu podejściu można stworzyć pełnowartościowe i smaczne posiłki. Współczesna dostępność specjalistycznych produktów niskobiałkowych ułatwia jej stosowanie. Warto również korzystać z pomocy dietetyka, który pomoże skomponować indywidualny jadłospis dostosowany do potrzeb zdrowotnych i preferencji smakowych.
A ty co o tym myślisz?